خبرها و تازه‌های روزبهان

محمدرضا خاکی از «دومین محاکمه سقراط» می‌گوید؛ دغدغه تاریخی حقیقت و آزادی

«محمدرضا خاکی» مترجم، کارگردان و استاد دانشگاه درباره‌ انتخاب کتاب «دومین محاکمه سقراط» و ترجمه آن می‌گوید: «ماجرا برمی‌گردد به سفری که دو سال پیش به پاریس داشتم. همیشه در سفرهایم به پاریس به کتابفروشی مشهوری در بلوار سن‌میشل می‌روم که یک قفسه بزرگ مخصوص تئاتر دارد و همیشه از آنجا دست پر بیرون می‌آیم. هرچند همیشه به خاطر مسائل مالی نمی‌شود آن‌قدر که باید کتاب خرید و خواند. چون پیش از این نیز کتاب «ستایش تئاتر» از «آلن بدیو» را ترجمه کرده‌بودم و با ایده‌های جالب و متفاوت او درباره تئاتر آشنا بودم، آن‌جا متوجه شدم آلن بدیو نظریات جالبی راجع به تئاتر دارد، با دیدن «دومین محاکمه سقراط» در قفسه آن کتابفروشی، مشتاق شدم که ترجمه‌اش کنم. این کتاب برای خود من نیز خوبی‌های بسیاری داشت از جمله اینکه باعث شد آرای فلاسفه‌ای که از شخصیت‌های کتاب هستند را بازخوانی کنم و این مهم تجربه خیلی خوبی بود.»

خاکی با اشاره به «آلن بدیو» ادامه می‌دهد: «فکر می‌کنم آلن بدیو از چند جهت آدم مهم و جالبی‌ست؛ یکی اینکه زنده است، معاصرِ ماست، از فیلسوفان رادیکالِ چپ به حساب می‌آید، نظرگاهی جدی درباره جهان دارد و دوم اینکه از مدیوم تئاتر برای بیان نظریاتش استفاده می‌کند، در حالی که مدت‌ها بود چنین چیزی نداشتیم. درواقع پس از سارتر و کامو هیچ فیلسوف دیگری از تئاتر برای بیان نظریاتش استفاده نکرده‌بود و این موضوع کارِ بدیو را متفاوت‌تر و خاص‌تر می‌کند. نکته جالب این است که بدیو از نوجوانی تئاتر کار کرده‌است و در اجرا و نمایشنامه‌خوانی همه‌ی آثار خودش نیز حضور مستمر دارد.»

این مترجم و استاد دانشگاه درباره درونمایه این نمایشنامه اینگونه توضیح می‌دهد: «این نمایشنامه همان دغدغه‌ی فلسفه از آغاز تا به امروز یعنی حقیقت و آزادی ‌را دارد. حقیقت و آزادی در بستر تاریخ فلسفه مسئله اساسی است و هر روز با خوانش‌ها و گفت‌وگوهای تازه، ما بیشتر با این دو درگیر شده‌ایم. آلن‌ بدیو هم حقیقت و آزادی برایش اهمیت بسیاری دارند و در این نمایشنامه هم به صورت جدی به آن‌ها پرداخته‌است و پرداختن به آن‌ها را بخشی از وظیفه روشنفکری می‌داند. بدیو اعتقاد دارد که روشنفکر باید تلاش بی‌وقفه کند تا به آزادی و حقیقت دست یابد و وقتی به فهم این دو رسید، تازه مشکلاتش شروع می‌شوند. پس از فهم این دو است که روشنفکر باید به سراغ دیگران برود و دیگران را برای فهم آن‌ها همراهی و راهنمایی کند. من به شخصه معتقدم جهان ما نیازمند چنین ایده‌ای‌ست. نکته‌ مهم این است که «دومین محاکمه سقراط» ایده‌ای دارد که جهانشمول و همیشگی است و از جهت دیگری ما را با جهانی که در آن زیست می‌کنیم روبرو می‌کند و وظایفی که انسان امروز به عهده دارد را گوشزد می‌کند.»

او درباره قدرت نمایشنامه‌نویسی بدیو نیز نظر جالبی دارد: «به نظر من، بدیو جدا از اینکه فیلسوف مهمی‌ست، نمایشنامه نویس خوبی هم هست، درست مثل سارتر که نمایشنامه‌نویس خوبی بود. بدیو خیلی خوب دیالوگ می‌نویسد، خیلی خوب فضای نمایشی می‌سازد، خیلی خوب ریتم نمایشی می‌داند. این‌ها نکات جالبی‌اند که علاقه‌مندان به تئاتر و فلسفه را توامان درگیر می‌کند. اینکه می‌توانند ببینند یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان معاصر که از نظر سیاسی و اجتماعی به شدت متعهد است، چگونه نمایشنامه نوشته است.»

📙️ ۲۵ درصد تخفیف برای همهٔ کتاب‌ها با کد تخفیف TIR99
📙️ تحویل رایگان در تهران
📙️ ارسال با پست به دیگر شهرها

www.roozbahan.com

اشتراگ گذاری
برچسب ها

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *